Ngày 27/5/2022, Bảo tảng tỉnh Hải Dương tiếp nhận 24 chiếc cối đá từ nhiều gia đình ở thôn Quỳnh Khê, xã Kim Xuyên (Kim Thành) hiến tặng cho Bảo tàng tỉnh). Trong số 24 cối có 21 chiếc cỡ lớn (cao từ 30 - 45cm, đường kính miệng từ 43-58cm, lòng sâu 45-50cm, trọng lượng từ 100-200 kg) dùng để giã gạo và 3 chiếc cỡ nhỏ (cao từ 15-19cm, đường kính miệng từ 23-27cm, lòng sâu 12-18cm, trọng lượng từ 20-30 kg) dùng để giã cua,... Các cối được chế tác từ đá xanh nguyên khối, chủ yếu mua từ các thương lái trước những năm 1990, trải qua quá trình sử dụng, một số cối không còn nguyên vẹn (thủng đáy, sứt, vỡ miệng…).

         Theo bà Nguyễn Thị Tám, người bàn giao nhiều cối đá nhất (15 chiếc) cho biết: “Cối nhà tôi chủ yếu dùng để giã gạo, sử dụng từ trước năm 1990, sau đó có máy xay, may xát, gia đình không sử dụng cối nữa”. Từ năm 2000, chồng bà Tám đã sưu tầm cối đá từ nhiều gia đình trong làng. Năm 2021, chồng bà mất nên bà quyết định trao tặng cho Bảo tàng tỉnh.

         Cối đá một thời gian dài được coi là dụng cụ phổ biến không thể thiếu đối với mỗi gia đình người nông dân Việt Nam.

 

 

 

 Sắp xếp vị trí trưng bày cối đá tại Bảo tàng tỉnh Hải Dương

         Số cối đá trên sẽ được Bảo tàng tỉnh gìn giữ và giới thiệu cho khách tham quan, đặc biệt là các bạn trẻ nhằm nâng cao ý thức, trách nhiệm cho thế hệ trẻ biết trân trọng những thành quả mà cha ông ta đã tạo dựng. Thời gian tới, Bảo tàng mong muốn được tiếp nhận nhiều hiện vật hơn nữa của các gia đình trong toàn tỉnh để phục vụ tốt công tác lưu giữ di sản văn hóa của tỉnh nhà và phục vụ công tác trải nghiệm cho khách tham quan./.