“Thời bao cấp” ở Việt Nam là một thời kỳ đáng nhớ trong lịch sử hiện đại. Thiếu thốn, kham khổ, cùng cực thay nhau chồng chất, tuy nhiên chính trong sự khó khăn ấy, người ta lại nhận ra rằng chưa bao giờ cuộc sống lại đầy ắp tình thương, tình nghĩa láng giềng, tinh thần đoàn kết như thế, để cùng nhau vượt qua tình cảnh gian khó chung của đất nước, của mỗi người. Có những câu chuyện “không thể tin nổi” nhưng lại là sự thật về một thời dĩ vãng, nhìn lại quá khứ để soi lại mà thấy mình sáng suốt khi xóa bỏ thời kỳ bao cấp để bắt kịp một xã hội năng động. Với khoảng thời gian 10 năm (1976-1986), thời bao cấp là giai đoạn mà nhiều người Việt đã trải qua. Mặc dù kinh tế đất nước ngày nay đã phát triển hơn trước nhưng những thế hệ trước vẫn nhớ về một giai đoạn sống đặc biệt này của bản thân hay của một thế hệ.
Để hiểu thêm về một giai đoạn lịch sử quan trọng của đất nước nói chung, tỉnh Hải Dương nói riêng trong thời kỳ bao cấp và bổ sung thêm tài liệu, hiện vật hình ảnh phục vụ trưng bày một cách tốt nhất. Bảo tàng tỉnh Hải Dương tiến hành đến các địa phương trong tỉnh sưu tầm về chuyên đề “Nhớ về thời bao cấp” với mục đích: Nghiên cứu, sưu tầm rà soát, tập hợp, hệ thống hoá các tài liệu hiện vật, hình ảnh về thời kỳ bao cấp trong khoảng thời gian từ 1976-1986 để phục vụ trưng bày; Giúp khách tham quan có cái nhìn toàn diện, bao quát về thời kỳ bao cấp - một giai đoạn lịch sử đặc biệt của dân tộc. Từ đó giúp mọi người thêm trân quý những giá trị hiện có, tích cực học tập, rèn luyện và công tác tốt góp phần xây dựng quê hương đất nước ngày càng giàu mạnh; Bổ sung tài liệu, hiện vật, hình ảnh làm phong phú cho kho cơ sở của bảo tàng; phục vụ tốt hơn nhu cầu học tập, nghiên cứu, khai thác tư liệu...của khách tham quan, đặc biệt là học sinh.
Sau nhiều tháng đi cơ sở sưu tầm, phòng chuyên môn đã sưu tầm được một số lượng hiện vật phù hợp, đáp ứng được nội dung trưng bày, cụ thể: Tổng số tài liệu, hiện vật theo chuyên đề và đơn lẻ (bao gồm cả thể khối) là 117 hiện vật; Hình ảnh là: 30 ảnh;
Sổ đăng ký mua lương thực, Công trái xây dựng Tổ quốc,... ông Nguyễn Hữu Ninh (khu 18, phường Ngọc Châu, TP. Hải Dương) bàn giao cho Bảo tàng tỉnh Hải Dương, ngày 06/7/2023.
Ngoài ra, để tạo sự hấp dẫn và phong phú không gian trưng bày, chúng tôi liên hệ với các cơ quan, nhà sưu tập cổ vật tư nhân, cá nhân lưu giữ hiện vật như ông Vũ Xuân Tuấn ở thôn Cậy, xã Long Xuyên, huyện Bình Giang mượn 19 hiện vật thể khối phục vụ trưng bày như: điện thoại bàn quay số, bàn là con gà, phích nước Rạng Đông, Xe máy SimSon ...
Đồng thời, chúng tôi cũng liên hệ với ông Nguyễn Văn Đán (Nguyễn Trãi - TP. Hải Dương) mượn tủ gỗ và bộ đồ nghề sửa xe đạp; Liên hệ với ông Phạm Văn Thảy (số nhà 23/ngõ 362, khu 19, phường Ngọc Châu, TP. Hải Dương) sưu tầm và mượn bộ đồ nghề cắt tóc, góp phần tạo điểm nhấn ấn tượng cho không gian trưng bày về thời kỳ bao cấp.
Sau khi tổng hợp bàn giao hiện vật, tư liệu, hình ảnh bước đầu cho phòng Trưng bày để phục vụ công tác trưng bày, chúng tôi thực hiện chỉnh lý, bổ sung hoàn thiện hồ sơ lý lịch tài liệu, hiện vật. Đạt được kết quả như trên, các thành viên của phòng Sưu tầm luôn đặt trách nhiệm cao trong công việc, không quản ngại bất kỳ hoàn cảnh, thời gian, thời tiết. Về công tác dân vận ông Nguyễn Hữu Ninh (khu 18, phường Ngọc Châu, TP. Hải Dương) nhận xét: Lúc đầu tôi chưa muốn bàn giao vài món đồ liên quan đến ký ức thời gian khó khăn của gia đình tôi, nhưng gặp và trao đổi với các đồng chí chuyên môn tôi lại bàn giao thêm hiện vật cho Bảo tàng tỉnh Hải Dương lưu giữ.
Công tác sưu tầm hiện vật chuẩn bị cho trưng bày tại Bảo tàng sẽ rất thuận lợi khi có nhiều cá nhân, tổ chức yêu di sản, hiểu được công việc bảo tồn, phát huy giá trị hiện vật và trao tặng nhiều hơn nữa các hiện vật mà chúng tôi cần, phù hợp trưng bày trước khi bị hủy hoại do bảo quản chưa đảm bảo.
Phòng Nghiên cứu - Sưu tầm