Huyện Bình Giang nằm ở phía Tây Nam tỉnh Hải Dương, phía Đông và Đông Nam giáp huyện Gia Lộc, được ngăn cách bởi sông Đình Đào; Phía Tây và Tây Nam giáp huyện Ân Thi (Hưng Yên), được ngăn cách bởi sông Cửu An; Phía Bắc và phía Đông Bắc giáp hai huyện Mỹ Hào (Hưng Yên) và Cẩm Giàng, được ngăn cách bởi sông Sặt; Phía Nam giáp huyện Thanh Miện

      Bình Giang là vùng đất có lịch sử lâu đời, do phù sa hệ thống sông Hồng và sông Thái Bình bồi đắp. Cách đây hơn 2000 năm đã có người Việt cổ sinh sống. Thời nhà Đường đô hộ nước ta (từ năm 618 đến năm 904), Bình Giang có tên là huyện Đường An thuộc Giao Châu, rồi Hồng Lộ (thời Lý, Trần); Hồng Châu (cuối thế kỷ 16); năm Cảnh Hưng thứ 2 (1742) có tên là phủ Thượng Hồng; năm Minh Mệnh thứ 3 (1822) vì kiêng tên húy nhà vua nên đổi tên Phủ Thượng Hồng ra phủ Bình Giang; năm Đồng Khánh nguyên niên (1885) đổi huyện Đường An thành Năng An; năm 1898, thực dân Pháp bỏ cấp phủ, huyện Năng An đổi thành Bình Giang. Phủ lỵ đóng ở thôn Ninh Bình xã Hoạch Trạch (nay là thôn Phủ xã Thái Học); năm 1925 rời lên Kẻ Sặt thuộc xã Tráng Liệt.

      Bình Giang là mảnh đất giàu truyền thống văn hiến. Trải qua các triều đại Trần - Lê Sơ - Mạc - Lê Trung Hưng và Nguyễn có 105 Tiến sĩ Nho học, số người đỗ đạt đứng thứ 2 tỉnh Hải Dương; Cả tỉnh 12 người giữ chức Tế tửu, Tư nghiệp Quốc Tử Giám thì Bình Giang chiếm 7 người trong số đó; Thôn Vĩnh Lại, xã Vĩnh Tuy - nơi đặt Văn miếu trấn Hải Dương thờ Khổng Tử; Thôn Mộ Trạch, xã Tân Hồng - quê hương 39 Tiến sĩ Nho học gắn với địa danh “Lò Tiến sĩ xứ Đông”.

 

      Đặc biệt, huyện Bình Giang có 60 danh nhân trên các lĩnh vực; tiêu biểu như: Thiện Nhân, Thiện Khánh - Nữ tướng thời Hai Bà Trưng; Vũ Hữu - Trạng toán Việt Nam; Lê Thiếu Dĩnh và Lê Thúc Hiển - Hai tướng giỏi của Lê Lợi; Vũ Quỳnh - Tế tửu Quốc Tử Giám, học giả lớn triều Hậu Lê; Vũ Thị Thầm - Người mẹ của 5 quận công; Phạm Đình Hổ - Tú tài, nổi tiếng văn thơ; Vũ Duy Hiệu - Chủ tịch đầu tiên của chính quyền cách mạng Hải Dương; Anh hùng LLVT Trần Văn Hiến - Người chiến sĩ cộng sản kiên cường; Đỗ Nhuận - Nhạc sĩ, chiến sĩ trong hai cuộc kháng chiến; Phạm Tuyên - Cây đại thụ của nền âm nhạc Việt Nam .v.v. Người dân Bình Giang có truyền thống cần cù, thông minh và sáng tạo trong lao động sản xuất; kiên cường, bất khuất trong đấu tranh chống giặc ngoại xâm. Ngày nay, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng bộ tỉnh Hải Dương, Đảng bộ và nhân dân Bình Giang tiếp tục thu được nhiều thắng lợi trong kháng chống thực dân Pháp, đế quốc chống Mỹ, chiến tranh biên giới Tây Nam, biên giới phía Bắc. Trong giai đoạn cách mạng mới, đặc biệt kể từ Đại hội Đảng lần thứ VI, thực hiện công cuộc đổi mới do Đảng ta lãnh đạo, Đảng bộ và nhân dân Bình Giang đã gặt hái được nhiều thành tích và tiến bộ toàn diện trên mọi lĩnh vực: kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được nâng lên rõ rệt, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực từ kinh tế nông nghiệp sang công nghiệp và dịch vụ. Lương thực bình quân đầu người không ngừng tăng, cơ sở vật chất: điện, đường, trường, trạm...được xây dựng mới, nâng cấp theo hướng kiên cố làm cho bộ mặt nông thôn đổi mới. Đời sống văn hóa - xã hội có nhiều tiến bộ, phong trào văn nghệ, thể thao quần chúng tiếp tục được quan tâm phát triển sâu rộng trong cộng đồng, chất lượng giáo dục không ngừng nâng cao, tỉ lệ người dân được tiếp cận với các dịch vụ y tế tăng cao, không còn hộ đói, hộ nghèo giảm. Đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân tiếp tục được cải thiện rõ rệt.

      Nhằm lưu giữ và trưng bày những tài liệu, hiện vật về sự hình thành và phát triển của huyện Bình Giang qua các thời kỳ, ôn lại truyền thống đấu tranh cách mạng, lòng tự hào dân tộc và khẳng định những thành tựu đã đạt được của Đảng bộ và nhân dân Bình Giang; Đồng thời, giới thiệu cho công chúng đặc biệt là các tầng lớp nhân dân trong huyện hiểu hơn về lịch sử vùng đất, con người và tiềm năng, thế mạnh của đất và người Bình Giang; Khắc họa những nét cơ bản, những đặc trưng tiêu biểu nhất về các lĩnh vực: Kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, an ninh quốc phòng…trong lịch sử phát triển của huyện, nhằm giáo dục truyền thống yêu quê hương đất nước, yêu lao động sản xuất, phát huy truyền thống hiếu học, tinh thần đấu tranh bất khuất chống giặc ngoại xâm và cải tạo thiên nhiên của người dân Bình Giang. Đặc biệt truyền thống vẻ vang của Đảng bộ và nhân dân Bình Giang trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược; công cuộc khôi phục phát triển kinh tế, bảo vệ Tổ quốc và đổi mới đất nước theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Qua đó giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ thực hiện thành công sự nghiệp đổi mới quê hương, đất nước; UBND huyện Bình Giang phối hợp với Bảo tàng tỉnh Hải Dương xây dựng Nhà truyền thống huyện Bình Giang gồm 5 chủ đề :

      Chủ đề I: Mảnh đất và con người Bình Giang 

      Chủ đề V. Thành tựu phát triển KT - XH trong thời kỳ đổi mới 

      Nhà truyền thống huyện Bình Giang là công trình chào mừng Đại hội Đảng bộ huyện Bình Giang lần thứ XXVIII và là nơi lưu giữ, trưng bày và giới thiệu quảng bá những giá trị tiêu biểu về văn hóa vật thể và phi vật thể của mảnh đất Bình Giang tới công chúng. Đặc biệt, đây là công trình văn hóa, “địa chỉ đỏ” cho học sinh trên địa bàn huyện và du khách tìm hiểu về lịch sử vùng đất và con người Bình Giang. Nhằm khơi dậy niềm tự hào trong mỗi người dân, phát huy truyền thống quê hương, tích cực học tập, lao động sản xuất xây dựng mảnh đất Bình Giang ngày càng giàu đẹp, văn minh./.