Giải pháp bảo tàng thông minh “Smart Museum” lần đầu được triển khai tại Bảo tàng Phụ nữ Nam Bộ, vừa được bảo tàng giới thiệu tại trưng bày chuyên đề “Chân dung Bà mẹ Việt Nam Anh hùng miền nam và thành phố Hồ Chí Minh”, vào đầu tháng 11-2018. Chuyên đề trưng bày đã giới thiệu đến khách tham quan 70 hình ảnh và 60 hiện vật. Thông qua ứng dụng Bảo tàng thông minh, khách tham quan có thể xem các hiện vật, đọc bài viết trên các báo, những câu chuyện kể về các Bà mẹ Việt Nam Anh hùng trên các thiết bị công nghệ số như điện thoại di động thông minh, máy tính bảng.

 

      Smart Museum đóng vai trò như một hướng dẫn viên điện tử với các ngôn ngữ khác nhau, đem lại trải nghiệm thú vị cho du khách trong suốt quá trình tham quan tại bảo tàng. Thông qua ứng dụng trên điện thoại thông minh, máy tính bảng, hệ thống xác định chính xác vị trí nơi du khách đang tham quan và giới thiệu các thông tin về hiện vật chung quanh du khách một cách trực quan, sinh động bằng vi-đê-ô, hình ảnh… Hệ thống cũng giúp giảm thiểu công việc cho hướng dẫn viên, đồng thời tạo môi trường triển lãm hiện đại, thân thiện. 

      Smart Museum tạo điều kiện cho khách tham quan sử dụng tối đa chức năng trải nghiệm các nội dung như: Giới thiệu tổng quan về bảo tàng, tin tức về các sự kiện, hoạt động của bảo tàng; hướng dẫn tham quan thông minh; tự động định vị chính xác vị trí của người tham quan và giới thiệu thông tin các hiện vật gần vị trí người tham quan; đặt lịch tham quan bảo tàng trực tuyến; hướng dẫn đường đi đến bảo tàng; hiển thị sơ đồ các tầng nhà bảo tàng; tra cứu thông tin hiện vật; ghi nhận ý kiến đánh giá, góp ý, cảm nhận của khách tham quan; quản lý thông tin khách tham quan… Ứng dụng giải pháp Bảo tàng thông minh giúp cho người quản lý thực hiện tốt chức năng quản trị thông tin bảo tàng. 

      Trong thời gian tới, hệ thống sẽ được tiếp tục đầu tư phát triển, tích hợp thêm trí tuệ nhân tạo với mục tiêu trở thành hướng dẫn viên ảo thông minh, có thể giao tiếp trực tiếp với du khách qua giọng nói để đặt lịch, mua vé tham quan, tìm kiếm thông tin theo yêu cầu, tự động giới thiệu hiện vật bằng âm thanh, hình ảnh sinh động… tại vị trí du khách di chuyển theo thời gian thực. 

      Cùng lĩnh vực này, vừa qua, một nhóm nghiên cứu thuộc Trường đại học Khoa học tự nhiên TP Hồ Chí Minh đã hình thành ý tưởng để phát triển một hệ thống bảo tàng tương tác thông minh. Hệ thống này cho phép người dùng có thể tương tác đa chạm trên một bề mặt hiển thị nội dung đa phương tiện. Theo đó, thông tin được trình chiếu trên bề mặt tương tác dưới dạng vi-đê-ô tự nhiên. Người dùng có thể chạm vào các đối tượng đang hiển thị trên màn hình để tìm hiểu dữ liệu gắn liền với một con người, hiện tượng, hay một cổ vật, một di tích… Du khách sẽ được nghe thông tin hướng dẫn bằng các ngôn ngữ như: Anh, Pháp, Việt… kèm theo chỉ dẫn lộ trình, đường đi hoặc mua vé tham quan, mua quà lưu niệm thông qua hệ thống này. Trước đó, một nhóm sinh viên Trường đại học FPT TP Hồ Chí Minh cũng đã giới thiệu ứng dụng “Thuyết minh bảo tàng thông minh” (Friendly Guide). Giải pháp này như một hướng dẫn viên đồng hành cùng khách tham quan tại bảo tàng, có thể tái hiện câu chuyện ẩn chứa trong hiện vật được trưng bày với chính điện thoại thông minh của khách. Ứng dụng này có thể tối ưu hóa việc trưng bày ở bảo tàng, chia sẻ thông tin du lịch. Từ đó, nâng cao trải nghiệm người dùng, tăng giá trị nhận diện và tăng doanh thu cho doanh nghiệp. 

      Với hệ thống bảo tàng tương tác thông minh, diện mạo của bảo tàng và cảm nhận của công chúng về các hiện vật, hình ảnh được trưng bày sẽ hoàn toàn thay đổi. Khách tham quan hoặc người nghiên cứu, tìm hiểu còn có thể tra cứu được cả thông tin liên quan hiện vật, tư liệu mình quan tâm đang được trưng bày, giới thiệu ở những bảo tàng khác, bất kể đó là bảo tàng tại Việt Nam hay quốc gia nào. 

      Ngoài Bảo tàng Phụ nữ Nam Bộ, Khu di tích địa đạo Củ Chi cũng đã được chọn để triển khai thí điểm “Bảo tàng thông minh”. Sau thời gian thí điểm, hệ thống này sẽ được nhân rộng ở các bảo tàng, các di tích lịch sử khác, kể cả một số bảo tàng tư nhân… ở TP Hồ Chí Minh và trên cả nước.