Tuệ Tĩnh (1330-?) tên thật là Nguyễn Bá Tĩnh, pháp hiệu là Tuệ Tĩnh Thiền sư, biệt danh là Hồng Nghĩa. Ông là người có nhân cách cao thượng, có nhiều đóng góp to lớn cho nền y dược học dân tộc. Ông được tôn vinh là “Ông Tổ-vị Thánh thuốc Nam” và được nhân dân nhiều nơi thờ phụng. Nhân kỷ niệm 65 năm Ngày thầy thuốc Việt Nam (27/2/1955- 27/2/2020), Bảo tàng tỉnh Hải Dương trân trọng giới thiệu cuốn sách “Đại danh y-Thiền sư Tuệ Tĩnh với cụm di tích Quốc gia đặc biệt đền Xưa, chùa Giám, đền Bia” do UBND huyện Cẩm Giàng chịu trách nhiệm xuất bản.
(Bìa cuốn sách "Đại danh y Thiền sư Tuệ Tĩnh với cụm di tích Quốc gia đặc biệt đền Xưa, chùa Giám, đền Bia"
Cuốn sách gồm 193 trang, kích thước 14,5x 20,5cm và được phát hành vào tháng 2/2020. Nội dung cuốn sách được chia làm 3 phần. Phần 1: Giới thiệu khái quát về vùng đất, con người Cẩm Giàng xưa và nay; Phần 2: Tìm hiểu thân thế và sự nghiệp của Đại danh y-Thiền sư Tuệ Tĩnh; Phần 3: Giới thiệu về cụm di tích Quốc gia đặc biệt thờ Đại danh y-Thiền sư Tuệ Tĩnh với những giá trị kiến trúc, cổ vật, di vật, sự lệ, lễ hội gắn với di tích và nhân vật được phụng thờ.
Ở phần thứ nhất, các tác giả đã cung cấp cho người đọc những thông tin về sự hình thành vùng đất, tên gọi địa danh, những đặc điểm về điều kiện tự nhiên, kinh tế-xã hội qua các thời kỳ của huyện Cẩm Giàng, nổi bật với các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể. Tính đến nay huyện Cẩm Giàng có 248 di tích, trong đó 203 di tích đã được kiểm kê, đăng kí, bảo vệ; 02 di tích, cụm di tích được xếp hạng Quốc gia đặc biệt; 16 di tích xếp hạng Quốc gia và 24 di tích xếp hạng cấp tỉnh với hơn 50 lễ hội truyền thống, 230 văn bia, 193 đạo sắc phong có niên đại từ thời Hậu Lê đến thời Nguyễn và gần 100 bản thần tích thần sắc…; các làng nghề cổ truyền như nghề chạm khắc gỗ Đồng Giao, nghề nấu rượu Phú Lộc…; các danh nhân tiêu biểu trên các lĩnh vực chính trị, quân sự, y học, văn học nghệ thuật như: Tuệ Tĩnh, Nguyễn Danh Nho, nhóm Tự lực văn đoàn...
Kế thừa các công trình nghiên cứu trước đó, phần chính của cuốn sách đã được các tác giả đi sâu nghiên cứu tìm hiểu về thân thế, cuộc đời, sự nghiệp của Đại danh y-Thiền sư Tuệ Tĩnh một cách chặt chẽ, lô gic và khái quát nhất. Ông là tấm gương sáng về y đức và đặc biệt là tinh thần tự tôn dân tộc, lòng yêu quê hương đất nước.
Phần thứ 3, các tác giả đã dành toàn bộ tâm huyết của mình vào việc giới thiệu một cách chi tiết về cụm di tích phụng thờ Đại danh y-Thiền sư Tuệ Tĩnh trên đất Cẩm Giàng là đền Xưa, thôn Nghĩa Phú, xã Cẩm Vũ- nơi ông cất tiếng khóc chào đời; chùa Giám, xã Cẩm sơn - nơi ông được ăn học, nuôi dưỡng từ thuở hàn vi tới lúc thành tài và đền Bia, thôn Văn Thai, xã Cẩm Văn-nơi lưu giữ tấm bia có ghi lời di nguyện của ông. Các tác giả đã giới thiệu về lịch sử hình thành và quá trình phát triển của di tích qua các thời kỳ, đồng thời nghiên cứu khảo sát, khảo tả từ khái quát đến chi tiết từng hạng mục các công trình kiến trúc, di vật cổ vật tiêu biểu, lễ hội truyền thống của cụm di tích để thấy được mối quan hệ mật thiết giữa các di tích và cuộc đời và sự nghiệp của Đại Danh y cũng như những giá trị kiến trúc thẩm mỹ, lịch sử, khoa học của cụm di tích Quốc gia đặc biệt phụng thờ Ông.
Cuốn sách “Đại danh y thiền sư Tuệ Tĩnh với cụm di tích Quốc gia đặc biệt đền Xưa, chùa Giám, đền Bia” sẽ giúp độc giả hiểu rõ hơn về thân thế, cuộc đời, sự nghiệp của Đại danh y-Thiền sư Tuệ Tĩnh - Vị danh y có nhân cách cao thượng, cả cuộc đời luôn luôn trăn trở, nghiên cứu tìm tòi những cách chữa bệnh hay những bài thuốc quý cho việc cứu người. Bên cạnh đó, cuốn sách cũng mang đến cho người đọc những khám phá, hiểu biết về cụm di tích quốc gia đặc biệt “đền Xưa, chùa Giám, đền Bia” tôn thờ ông trên quê hương Cẩm Giàng văn hiến.
Trân trọng giới thiệu cuốn sách đến bạn đọc!
Phòng Nghiên cứu lịch sử địa phương.