Ngày 16/12/2015, gia đình ông Triệu Văn Thuấn, sinh năm 1976, tại Trại Cách, thôn Duyên Linh, xã Duy Tân, huyện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương, (địa điểm: bãi ngoài đê thuộc sông Đá Vách), đã phát hiện ngôi mộ thuyền trong quá trình cải tạo vườn.
(Quan tài được mai táng theo hướng Đông - Tây)
Sau khi nhận được thông tin từ Sư thầy Thích Diệu Mơ - trụ trì chùa Nhẫm Dương, đoàn khảo sát chúng tôi đã xuống ngay địa điểm phát hiện ngôi mộ. Khi đoàn khảo sát đến nơi, gia đình ông Triệu Văn Thuấn đã đào xong và mở nắp quan tài. Theo lời kể của ông Thuấn: “khi mở nắp quan tài thấy bên trong không có gì ngoài bùn đất màu nâu thẫm, gia đình tôi đã múc phần bùn đất phía trong quan tài vào một chiếc tiểu sành an táng tại địa điểm gần đó”.
Khảo sát tại hiện trường, quan tài có kích thước: chiều dài 265cm, rộng 48cm, tấm thiên khoét sâu 7cm (tấm thiên bị vỡ nhiều mảnh), tấm địa có độ sâu khoảng 20cm, xung quanh là bùn đất (lớp đất thịt). Quan tài gồm 2 nửa thân cây gỗ khoét rỗng đặt ép sát vào nhau, nằm theo hướng Đông - Tây, dưới độ sâu 100cm so với mặt vườn, độ dày của thành gỗ đã khoét: 5cm. Hiện tại gỗ quan tài đã mục và tấm thiên bị vỡ nhiều mảnh.
(Trải qua thời gian gỗ quan tài đã bị mục)
Dựa vào đặc điểm cấu tạo của quan tài như: có mặt cắt ngang gần tròn, bộ phận liên kết tấm thiên và tấm địa là đường mộng khớp chạy quanh mép quan tài, xung quanh không phát hiện thấy dấu vết của việc xây cất và đinh quan tài nên chúng tôi xác định bước đầu đây là loại mộ thuyền, dùng để chôn người sau khi chết thuộc nền văn hóa Đông Sơn. Việc phát hiện ngôi mộ thuyền là cơ sở minh chứng con người đã sinh sống và thể hiện việc mai táng người chết khi qua đời bằng thân cây khoét rỗng.
Hoàng Thị Hương